GORAN BREGOVIC mevzusu

Hepimiz İstiklal Caddesi'nde yürüdük, bir şekil dinledik Underground, Arizona Dream veya Time Of The Gypsies'in müziklerini, değil mi? Ne de güzel şarkılardır onlar? Ne de olsa atalarımızın yüzyıllarca hükmettiği toprakların müziği, kulağımız da aşina bu ezgilere, sağolsun Arif Şentürk!

Balkanlar'ın en ilginç, yıllarca bir arada yaşayıp bir sabah kalktıklarında düşman olduklarını farkeden bir kaç milletten kurulu ülkesiydi Yugoslavya, hatta Underground filmi de bunun üzerine kuruludur ama içindeki ayrıntıları fark etmek için Yugoslavya tarihini bilmek gerekiyor. Dürüst olmak gerekirse Yugoslavya tarihini çok iyi bilmesem de Yugoslavya rock ve türevleri tarihine ilgim çok büyük, bunun da en büyük sorumlusu yukarıda adını verdiğim filmlerin müziğini yapan adam Goran Bregovic'tir.

Klipte arkada dizi seviyesinde gitar çalan kişi Goran Bregovic'tir ve bu video 1970'li yıllardan bir video. Abimiz ta o dönemler Yugoslav rock tarihine adını altın değil platin harflerle kazımaktadır. O dönemki grubu BIJELO DUGME kesinlikle çok acaip bir yapıya sahip bir grup.

İlk çıkış şarkıları Kad Bi Bio Bijelo Dugme'nin 2006 yılı konser versiyonunda grubun 3 ayrı dönem solisti birlikte söylüyorlar şarkıyı. Bu arada grubun bu şarkıyla aynı adı taşıyan ilk albümlerini bir şekil dinleyin, kesinlikle dinlediğiniz en iyi hard rock albümlerden biri olacaktır. Sıkı hard rock + balkan ezgileri + Sırpça sözler.

Çok acaip bir müzik yapısı diyorum, zira çok sıkı hard rock bestelerinin yanı sıra

gibi böyle şamatacı, punk rock kokan şarkılar ve

gibi Eurovision kokulu şarkılar da yapmaktalarmış. Müzikal sınırsızlık hastası olduğum bir mevzudur, becerebildiğin sürece yapacaksın arkadaşım. Bu şarkıda kullanılan "ooo"ları daha sonra Arizona Dream filmi müziklerinde Iggy Pop'a söylettiği In The Death Car'da "aaa" olarak balkan ablalara da söyletmişti.

Zaten, Goran Bregovic'in yaptığı film müziklerinde Bijelo Dugme'den izlere sık sık rastlıyoruz:

NE GLEDAJ ME TAKO I NE LJUBI ME VIŠE (Bijelo Dugme) vs ELO HI (Ofra Haza) (La Reine Margot Soundtrack)

(1.40'a kadar sabredin)

ĐURĐEVDAN JE (Bijelo Dugme) vs EDERLEZI (Time Of The Gypsies Soundtrack)

HAJMO U PLANINE (Bijelo Dugme) vs. GET THE MONEY (Iggy Pop) (Arizona Dream Soundtrack)

bir de bu güzide eserin Sinan Erkoç tarafından "Oyna da oyna" adında katledilmiş bir versiyonu da mevcut fakat insan haklarına saygımdan dolayı buraya koymuyorum.

Aslında uzun süredir Bijelo Dugme'yi tanıtmak istiyordum fakat hep es geçiyordum. Geçen gün bir belgesel izledim, SIRETNO DIJETE adında, 1977-1982 arası Yugoslav Punk Rock ortamını anlatan bir belgesel. Grupların popülariteleri ve kaliteleri bahsedilirken hep Bijelo Dugme ile kıyas yapılıyordu, hem bu yüzden hem de bu belgeselde izleyip de hastası olduğum bir şarkıdan sonra bu yazıyı klavyeye almaya karar verdim.

Yukarıda başını gördüğünüz belgeselde 1980 yılında çıkan IDOLI grubu ve grubun hem hit olmuş hem de başını derde sokmuş olan Maljciki şarkısını duyunca beynimden vuruldum, çünkü hem Yugoslav grup, hem Ska, hem Rus ezgileri bir arada! Tam benlik!

Şarkıda SSCB'nin sistemine ağır bir eleştiri ve parodi söz konusuymuş. Bu sebeple şarkı yayınlandığında SSCB Yugoslav hükümetine, TV ve radyosuna "yayınlamayın lan bu şarkıyı" diye uyarı geçmiş. Demek ki sanattan tek korkan bizimkiler değilmiş!

Dün akşam acilen bir yere yetişmeye çalışıyordum ve bu şarkıyı mırıldanıyordum ki, ulan, bu birşeye benziyor! Heya'lar, Lalala'lar falan...

Bu arada Maljciki'nin 1980 yılında yapılan kaydının prodüktörü Goran Bregovic!!! Ha, bunu buraya koydum diye Goran Bregovic'i sevmiyorum sanmayın, bilakis kendisini çok severim. Erhan Güleryüz gibi şarkının bestecisi gruba dava açıp CD'leri toplatmıyor....